Ảnh minh họa - Internet

Cũng như bao miền quê khác, làng quê tôi ngày xưa có rau xanh đồng bãi bốn mùa. Rau đồng bãi là rau của thiên nhiên, đới này qua đời khác; dưới làn mưa bụi giêng hai, biết cơ man nào là rau xanh mọc đầy chen chúc cùng ngô, khoai, vừng, đậu …

Những năm “đói mòn đói mỏi”, rau má đã cứu giúp làng tôi qua cơn bĩ cực một thời. Rau má mọc la đà sát mặt đất, nhỗ một cọng là kéo theo được cả chùm dài ngoằng- đúng là “dây mơ rễ má” ! Rau má luộc hoặc ăn sống đều được. Đây là món rau “chủ lực” của nhà nghèo. Điều kỳ diệu là ăn rau má không bao giờ thấy ngán ! Có lẽ trời thương người nghèo nên mới có loài rau nặng tình nặng nghĩa thế này đây.

Trưa học về là chúng tôi rủ nhau ra đồng hái rau. Mỗi đứa xách một cái rổ lớn để đựng rau. Trời mưa lất phất mấy ngày nên rau lên xanh mượt. Rau hến đưới gốc ngô, cọng trắng nõn nà. Loài rau này nấu canh thì không cần bột ngọt mà nước vẫn ngọt lừ. Rau dền mọc dày chi chít, nhổ cả rễ, rửa sạch nấu cả cây con… Nào rau trai (thài lài), nào rau hến, rau diếp dại non xanh, ngóc đầu ngọn lên như chờ người đến hái.

Nhưng chúng tôi thích nhất là đi hái rau khúc về làm bánh. Có rau khúc tẻ và rau khúc nếp. Loại tẻ nhỏ lá, xơ nhiều nhưng vị thơm ngào ngạt khó quên. Loại nếp là to nhưng không thơm bằng. Rau khúc hái buổi sáng sơm về, tước hết gân, lấy phần lá cho vào cối giã nhỏ nhuyễn. Trộn với bột gạo nếp và chút muối cho thêm đậm đà để làm vỏ bánh. Nhân bánh làm bằng bột đậu xanh (bỏ vỏ, ngâm nước, hấp chín và giã nhuyễn). Dàn mỏng lớp vỏ bao và cho nhân vào cùng với thịt ba chỉ thái nhỏ và rắc chút bột hạt tiêu. Nồi chõ toả ra một mùi thơm của rau khúc mà không có thứ rau nào thay thế được. Những chiếc bánh khúc màu xanh ngọc thạch trông thật ngon làm sao ! Chỉ có ở vùng quê mới có thứ bánh dân dã mà hấp dẫn thế này !

Những cây rau già, chúng tôi hái về giúp Mẹ nuôi lợn. Đó là các loại rau dền cơm, rau chóc, rau diệu mọc xanh bờ đê, xanh cả lối đi ra đồng.

Đồng bãi hào phóng cho vùng quê tôi những mùa ngô, mùa lạc, mùa vừng, đậu … Đồng bãi còn vô tư cho chúng tôi những mùa rau tươi non, an toàn; giúp chúng tôi vượt qua những quãng đường vất vả. Để bây giờ nhớ lại, nghe lòng mình chợt thương nhớ đồng quê. Giữa chợ bây giờ không dám mua rau ăn, bởi rau xanh không còn đúng nghĩa của nó ! Ăn rau xanh để cung cấp những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Nhưng giờ ăn rau xanh đồng nghĩa với việc đưa chất độc vào cơ thể mình!

Chỉ có đồng bãi ngày xưa có rau xanh vô tư bởi con người miền quê ngày ấy sống vô tư, sống hồn nhiên như cây cỏ đồng bãi quê mình…

                                                              LÊ ĐỨC ĐỒNG

                          Trường THPT Chuyên NT Minh Khai - Sóc Trăng