Tháng hai, hoa xoan tim tím lòng mùa, cho bao người tương tư trời đất, rồi viết nhạc làm thơ. Dẫu quê mùa, bình dị đến độ chẳng ai bán mua, chẳng ai nhặt xâu vòng chơi trò cổ tích, chẳng ai đem cắm ở góc phòng mà mơ mộng, trưng diện, hay đem tặng nhau ngỏ ý nhớ thương. Ấy thế nhưng, cứ hễ tháng hai người ta lại rắc đầy hoa xoan lên trang viết, lên hồn mình mà lãng đãng, bay bổng. Cứ hễ tháng hai, loài hoa ấy lại được gọi tên như thể chỉ nó mới là linh hồn, là minh chứng cho sự tồn tại của tháng hai. Người ta hay ca ngợi nó đẹp, thi vị, lãng mạn, rồi nọ kia bằng đủ thứ ngôn nghĩa mĩ miều trong văn thơ. Với tôi, hoa xoan mang nhiều ý niệm, không chỉ của riêng gì đó thuộc về cái đẹp hình thức, sắc hương. Là ý niệm thời gian, ý niệm phận đời, ý niệm cuộc sống ,ý niệm tâm hồn v.v... và tất cả đó là cái đẹp. Nó, tím sắc tím lỡ cỡ, lưng chừng cảm xúc. Không đủ đậm đà, sắc nét găm vào nỗi niềm để gọi rõ thành tên mà nôn nao, mà cồn cào, mà da diết cháy bỏng. Nhưng cũng không hững hờ, nhợt nhạt đến độ có thể trôi tuột qua tâm hồn của ai kia, khi đã trót vương ánh mắt đăm đăm vào từng chùm bé xinh treo lưng lửng trời biếc. Vậy thôi, nhưng đôi khi cũng đủ níu được bước chân vô thức trên đường, đủ làm xao xuyến, bâng khuâng lòng người yêu quê những chiều lòng đễnh đãng.
Quê tôi, đồng ruộng đắp đầy những khối bê tông mang hình dáng nhà máy này nhà máy nọ. Giờ tường xanh lên rêu và xanh lên cỏ, nằm chết trơ ra đó làm nhức nhói những giấc mơ chiêm mùa của cánh cò, bóng sẻ. Triền đồi, chân núi lởm chởm vương vụn tàn tích của mỏ đá, đến loài có sức sống bền bỉ như cỏ còn không len, ngóc lên được mà xanh, thì làm sao mong nương rẫy ngút ngắt lưng mùa. Tôi thương cha, ngày ngày cứ cặm cụi nhặt vụn đá, nhặt đến rớm xước bàn tay mà đám rẫy cũng chẳng thể nào gieo hạt.
Tháng hai, đâu đó vẫn chiêng trống hội làng, đâu đó vẫn lễ chùa du xuân. Tôi thương em trai tôi, em dâu tôi, cả những đứa chẳng là ruột thịt của mình, thấp thỏm lê la chờ đợi vận may ở phố thị, để rồi nếu nó đến, lại mài lưng, thức trắng, nhịn ăn gom từng đồng tiền gửi về nơi tím mộng mơ những triền hoa xoan xơ xác gió.
Cha không đọc nữa câu thơ: “Tháng hai,tháng ba câu hát ru tắc nghẽn trong cán thuổng...” chỉ thấy mái tóc hiếm hoi sợi đen, bàn tay gân gầy như rễ cây nhò trên thung vắng, cứ run run theo từng nhịp gió. Mẹ lưng đã còng, giọng đã lạc, vẫn rạc đêm nhọc nhằn ru cháu, vẫn bỏm bẻm nhai mớm cơm cho những đứa nhỏ, như người đàn bà đương thì nuôi trẻ mọn. Con trai, con dâu còn mải kiếm cơm nơi thành thị, cha mẹ già lại tập làm tuổi son, thay nhau ơi à, bế bồng, dành dỗ tiếng khóc khát sữa. Đêm trắng, ngày sớm, mỏi lòng đợi mong qua mùa hoa xoan, rồi qua mùa hoa gạo và cả mùa hoa lúa, hoa ngô, những mùa hoa trôi đi mong manh, mòn mỏi như nhau ở cái chốn nghèo nàn ấy.
Tháng hai, ai đó hát tím nồng nàn hoa xoan...
Tháng hai, tôi thương mẹ già khản giọng ru cháu mọn khắc khoải đêm trường. Thương những kẻ xa quê chẳng còn thời gian để nhớ màu hoa tri kỷ tuổi thơ. Thương đồng bãi cũ, thương đồi đá hoang, thi thoảng còn liêu xiêu một vài cây xoan non vừa tập thắp hoa đầu vụ, cũng lả tả tím gieo vào gió những niềm yêu mỏng mảnh, gieo vào lòng người dân quê nghèo những hy vọng, những mong chờ biêng biếc màu xuân.
Thy Sương (vanhoadoisong.vn)
Nguồn quehuongonline.vn
http://quehuongonline.vn/van-hoc-nghe-thuat/hoa-xoan-tim-biec-gieng-hai-20170227091020333.htm