Những ngả đường phố thị mải miết dẫn tôi đi. Một ngã rẽ bất ngờ đưa tôi trở lại miền Trung giữa mùa lúa chín. Hai bên đường quốc lộ, thảm thảm lúa vàng trải tít tắp đến chân trời. Từng bông lúa vàng ươm, trĩu hạt, rung rinh. Dường như từng bông, từng bông đã thu hết sắc vàng của trời đất, để giờ đây, cả cánh đồng đang tỏa nắng.
Xa xa, từng đàn cò trắng chấp chới vẫy gió về trên những rặng tre xanh. Bầu trời như khẽ khàng thơm hương lúa, đang ngời lên như ngọc.
Điểm trang cho bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ, là đàn trâu thong thả gặm cỏ. Và đầm sen đang rực hồng những đóa hoa cuối vụ.
Chân chạm vào cánh đồng lúa, ngực ướp hương lúa, tôi miên man đi giữa những cánh đồng. Để tiếng rì rào của lúa dẫn tôi về tuổi thơ, xa lắm, nơi từng gốc rạ, từng hạt lúa đắp bồi cho tôi, nuôi tôi khôn lớn.
Dẫu đã bao năm, tôi đã bỏ cánh đồng một mình ở lại, cánh đồng vẫn mải miết dẫn tôi về. Về với mùa thu đẫm hương lúa mới. Về với những đụn rơm vừa được tuốt xong, đang đầy lên, mềm mại rượi mát thịt da mùa gặt. Ngả mình vào rơm, tôi nghe tiếng thầm thì của làng quê tôi đang dâng lên, ùa vào từng mạch máu trong cơ thể.
Con đường làng óng ả rạ và ríu rít lúa đưa tôi gặp lại những nụ cười hồ hởi sáng bừng trên gương mặt sạm nắng của những người nông dân. Những giọt mồ hôi thánh thót cùng những nụ cười. Những bó lúa lại về trĩu trên tay. Họ bảo tôi năm nay được mùa, gặt nhanh kẻo mưa lại về.
Và mưa đang về, và bão lại về. Ngồi trên máy bay xa miền Trung, những giọt mưa cứ quật vào cửa kính. Có bao cánh đồng chưa kịp gặt, và dưới kia, mưa đang phủ trắng buốt tấm lưng của những người nông dân đang hối hả, tất tả, vắt kiệt sức mình để chống bão, chống lũ, để gặt về những hạt vàng của mùa thu.
Những hạt vàng sẽ nuôi sống tôi, kẻ đang rời bỏ cánh đồng để trở về thành phố.
Dưới kia, miền Trung vẫn còn bao cánh đồng chưa kịp gặt. Dưới kia, mùa thu vẫn chưa kịp đan hết tấm áo vàng. Dưới kia, miền Trung đang oằn mình đón bão.
Dưới kia, những cánh cò trắng chấp chới, thảng thốt trong mưa.
Những cánh cò gầy đến nao lòng...
Nguyễn Phan Quế Mai (Báo Lao động cuối tuần)