Khi cái nắng hè trở nên gay gắt cũng là lúc mùa sấu bắt đầu. Kể cũng lạ, mới hôm nào còn thấy từng vạt lấm tấm, li ti hoa vàng rắc đầy trên hè phố Bà Triệu, Trần Phú, Trần Hưng Đạo... thế mà giờ những chùm sấu xanh non đã lúc lỉu trên cành.

Nhận ra mùa sấu sớm nhất bao giờ cũng là lúc các bà, các chị đi chợ.  Không bà nội trợ nào lại dễ bỏ qua khi bắt gặp những trái sấu non đầu mùa. Sấu ở Hà Nội ngày càng đắt, đầu mùa lại càng đắt. Ngày xưa, chỉ cần vài trăm lẻ là đủ mua sấu cho bữa canh cả gia đình. Còn bây giờ, đầu mùa 5.000- 6.000 đồng/lạng sấu, chỉ khoảng 5-6 quả. Nhưng có lẽ thế vẫn là quá rẻ để "gặp lại” vị sấu, một hương vị rất đỗi  thân thuộc với người Hà Nội, cứ mỗi độ hè đến lại trở về như lời hẹn hò chung thủy. Mặc dù nhiều người đã muốn "vãn hồi” vị sấu này lâu hơn bằng cách cho sấu "ngủ đông” trong ngăn đá tủ lạnh nhưng cũng không thể thay thế được những quả sấu tươi xanh mởn, chỉ nhìn thôi đã đủ tứa nước chân răng. 

Sấu gắn liền với nhiều ẩm thực của người Hà Nội. Đơn giản nhất là nước rau muống dầm sấu, thứ canh phổ biến của hầu hết các gia đình, chẳng cứ giầu nghèo. Sang hơn một chút là canh sấu nấu với sườn hoặc thịt nạc. Nấu loại canh này không cần cầu kỳ nhưng người Hà Nội vẫn có cách nấu, cách cảm nhận riêng. Nấu canh sấu theo đúng cách của người Hà Nội cũng dễ như hải sản nấu kiểu thuyền chài vậy, cái ngon của nó không nằm ở gia vị hay kỹ xảo bếp núc mà chỉ đơn giản là vị ngon nguyên thủy của thực phẩm. Sườn luộc qua, bỏ nước đầu, sau đó cho vào ninh nhỏ lửa chừng 30 phút, cho vài quả sấu đã gọt vỏ vào, nêm nếm gia vị vừa đủ. Lúc nào sắp ăn mới dầm nát sấu, thêm vài lá hành, là có bát canh chua rất thanh mát, dễ ăn lạ lùng. Rồi sấu xanh còn được tham gia vào nhiều món ăn khác như vịt om sấu, tôm rang sấu... Vị chua dịu, thơm ngái của sấu thật chẳng có một thứ quả chua nào thay thế được. Giới trẻ Hà Nội thì nghiện ô mai sấu và nước sấu đá. Nước sấu đá chua chua, thơm dậy mùi gừng dường như đã khát và thú vị hơn nhiều loại nước giải khát hiện đại. Nhiều người Hà Nội đi xa, trong các câu chuyện kể về món ăn Hà Nội thường vẫn nhắc nhớ hoài vị sấu. Những ngày này, trong hành lý của nhiều người từ Bắc vào Nam, thậm chí bay ra nước ngoài cũng hay có món sấu để làm quà cho những người xa xứ.

 Mùa sấu cũng rất nhanh, vài bữa nữa là sấu lại chín, những trái sấu chín vàng luôn là món ăn khoái khẩu cho các cô cậu học trò. Vị sấu xanh lại trở thành hoài niệm cho đến mùa sau.

Hoài Dương - ddk