Khi tiếng ve râm ran gọi hè cũng là lúc những cây mít xứ Quảng quê tôi đến mùa kết hoa. Từng chùm hoa mít khi bung nở lộ ra cái nhót mít bé xinh với những sợi lông nhỏ vương phấn bên trong.
Thường thì một tuần sau khi nụ bung ra, những nhót mít đã lớn. Để trái mít nhanh lớn và khi chín sẽ ngon, ngọt hơn người quê tôi sẽ hái bớt vài nhót. Nhót mít có vị chát, nhưng lại là món quà thú vị với những đứa trẻ quê tôi.
Nhớ những ngày còn thơ bé, mỗi khi được bà và mẹ cho vài cái nhót mít tươi xanh là mấy chị em tôi mừng lắm. Đứa thì đi hái trái ớt xanh giã với một ít muối thành chén muối ớt thơm nồng. Nhót mít chấm muối ớt ăn vừa giòn, vừa thơm, vị chan chát quện lẫn với vị cay của ớt và đậm đà của muối, vừa ăn vừa hít hà, xuýt xoa.
Hay nhót mít xắt thành những sợi mảnh, dài, trộn với một ít nước mắm cá cơm than, đậu phộng rang và rau húng quế trong vườn nhà thành món nhót mít trộn thơm lừng. Món trộn này ăn kèm bánh tráng sắn nướng là món ăn ngon và lạ miệng mà chắc chắn những ai sinh ra và lớn lên nơi miền quê xứ Quảng đều đã từng được thưởng thức. Hương vị của món nhót mít trộn mắm cái cá cơm ngày ấy đến giờ vẫn mãi là dư vị đậm đà trong ký ức tuổi thơ của những người con xứ Quảng xa quê.
Mùa nhót mít cũng là mùa sứa biển. Các phiên chợ quê mùa này bán sứa biển rất nhiều và rất rẻ. Các mẹ, các chị lại khéo léo làm món gỏi sứa biển hoa mít đãi gia đình trong những ngày nắng nóng. Sứa biển mua về ngâm vào nước lá ổi nửa giờ để loại bỏ mùi tanh và giúp sứa săn lại, không bị ra nước. Rửa sứa thật sạch, xắt thành những lát vừa ăn, chần qua nước ấm. Trộn sứa với nhót mít xắt lát, hoa chuối, chuối sứ thái sợi rồi vắt nhẹ tay cho ráo nước. Cuối cùng, chế nước mắm chanh, tỏi, ớt, thêm đậu phộng rang, rau thơm trộn đều. Gỏi sứa biển hoa mít ăn kèm bánh tráng nướng với đầy đủ những hương vị mặn, chát, cay, thơm, giòn là món ăn chơi ngon miệng được nhiều người ưa thích mỗi khi mùa mít ra hoa, mùa sứa biển về.
Một mùa hoa mít nữa lại về, nơi phương xa nhìn nắng hè vàng tươi khắp nơi, người con lớn lên nơi xứ Quảng lại nhớ cháy lòng những cây mít sù xì với những chùm hoa nhỏ xinh đã gắn bó với mình trong suốt những tháng năm tuổi thơ nghèo khó. Lại thèm được về với khu vườn quê của mẹ, hòa mình vào thiên nhiên, thưởng thức những món ngon dân dã từ nhót mít giữa trưa hè oi ả cho thỏa nỗi nhớ mong.
Hồng Thảo (Đại đoàn kết)